KRATAK PREGLED ISTORIJE FEKETIĆA
Feketegy
haz (Feketeeđhaz) prvi put se spominje u dokumentima 1465. godine kao posed Marotijevih, koji kasnije kralj Matija Korvin daruje Milošu Belmoševiću. Posle Mohačke bitke (1526) naselje i dalje postoji pored rečice Krivaje na južnim padinama Telečke visoravni u srcu Bačke. Podaci iz 1580. i 1590. godine beleže da 28 kuća plaća dažbine ali pod izmenjenim nazivom sela: Feketehegy. U turskim defterima od 1652. godine nalazi se ime Feketić. Zbog stalnog nadiranja Turaka, srpske porodice primorane su da se sele na sever, u bezbednije krajeve. Pošto je ležalo na putevima kojima su prolazile vojske, selo je vremenom opustelo. Kao pustara pripalo je kulskom vlastelinstvu. Turci, posle Senćanske bitke (1697) i zaključenja Karlovačkog mira (1699), napuštaju Bačku, u kojoj je tada ostalo svega 50-60 naseljenih mesta, gde stanovništvo pretežno čine Srbi koji su tu ranije bili ili oni koji su se doselili tokom Velike seobe pod pećkim patrijarhom Arsenijem Čarnojevićem 1690. godine. Ovi Srbi u austrijskoj službi postaju graničari na Tisi. Grof Grašalković Antal imao je nameru da od 1720. naseli današnju Vojvodinu, ali bez mnogo uspeha. Kasnije carica Marija Terezija uspešno organizuje naseljavanje uglavnom dvoru odanim Nemcima iz okoline Rajne. Dolaskom Josifa II na vlast, počinje intenzivno naseljavanje Bačke i Banata. Feketićani - potomci Kumana, naseljeni iz današnje Mađarske, potiču sa teritorija Nadkunšaga. Pripadnici su reformatorske vere. Kumani, kao poslednji nomadi, vremenom su se asimilovali, ali su sačuvali teritoriju i svest o poreklu. Novi stanovnici iz Kunheđeša i Tisabure na pustari Feketić žive od 1785, a svoje naselje nazivaju Feketeheđ. Sami su sagradili kuće, za razliku od Nemaca kojima je sve dala država. Prema materijalnim mogućnostima i radnoj snazi pridošlica, dodeljena im je zemlja, novčana nadoknada za drvenu građu, tri godine su bili oslobođeni poreza i rabote, a za prvu setvu dobili su seme na zajam. Kolonisti su odmah sagradili crkvu i organizovali rad škole. Prvi sveštenik doveden je iz Kunheđeša. Matična knjiga sačuvana je do danas. Prvo dete rođeno u novoj sredini zavedeno je u knjigu 29. maja 1785. Od 1820. Nemci počinju da kupuju zemlju i da grade kuće u Feketiću. Vremenom oni će činiti trećinu stanovništva. Za vreme Mađarske revolucije 1848/49, feketićki Mađari doživljavaju tragične dane. Pretpostavljajući da će doći do odmazde Srba iz Srbobrana, 23. januara 1849. odlaze u zbeg, uglavnom u Kiškunhalaš. Nemci, privrženi Austriji, ostali su u selu. Kad su se Mađari posle nekoliko meseci vratili, zatekli su opljačkane i spaljene kuće. Započinjanje novog života bilo je mučno i teško. Posle Prvog svetskog rata Austro-Ugarska monarhija se raspada. U novoformiranoj Kraljevini Jugoslaviji, kao i svuda, i u Feketiću se škola odvaja od crkve i uvodi državni jezik. Dvadeset jedna porodica srpskih dobrovoljaca poreklom iz Like, Dalmacije i Hercegovine godine 1920. dobija dozvolu da se nastani na Tomanovićevom, imanju nekoliko kilometara od sela. Naselje dobija ime Novo Selo (Tomanovićevo). Mađarske vojne vlasti 1941.godine interniraju stanovnike Novog Sela, a na njihovo mesto dovode Sekelje (Mađare) iz Bukovine. Kad 1944. nadire Sovjetska armija, oni beže, a Srbi se vraćaju na svoja ognjišta. Kasnije, u nedostatku infrastrukture, selo zamire jer se stanovništvo preseljava manje-više u Feketić. Drugi svetski rat doneo je korenite promene u životu Feketića. Nemačko stanovništvo je kompletno iseljeno, dok su Jevreji nestali. Menja se nacionalni i verski sastav stanovništva: do kraja 1946. godine doseljavaju se kolonisti iz Crne Gore, Bosne i sa Kosova i Metohije. Najviše ih stiže iz područja Bokokotorskog zaliva (196 porodica). Do kraja kolonizacije dolaze 352 porodice, tj. ukupno 1751 doseljenik. Stanovništvo sela je, kao i ranije, mešovito. Novonastale društvene i političke promene zahvataju Feketić. Selo zadržava poljoprivredni karakter. U početku je bilo nekoliko zemljoradničkih zadruga koje se kasnije udružuju u PD "Feketić". Obućarska zadruga prerasta u fabriku "Antilop". Trgovina je takođe bila zasnovana na zadrugarskoj osnovi. U današnje vreme u toku je proces privatizacije trgovine i skoro svih privrednih i ostalih organizacija. U selu postoji dvojezična osnovna škola, čija je moderna zgrada sa sportskim objektom nedavno sagrađena. U Feketiću je oduvek bio bogat kulturni život. Danas Kulturno-metničko društvo, obnovljena biblioteka i novoosnovana "Tele-kuća" okupljaju omladinu. U nedavo formiranim nevladinim organizacijama "Zold Dombok", "Izida", "Bubamara", "Udruženje poljoprivrednika", "Hestija" i "Udruženje mladih" odvijaju se mnogobrojne aktivnosti. Zanimljive programe, ispunjene tradicijom, imaju manifestacije: Dani naselja, Dani feketićke višnje, Dani berbe grožđa. Na kraju treba spomenuti Mesnu zajadnicu, kao instituciju koja se stara o komunalnim objektima, njihovoj izgradnji i održavanju.
